Recent Post

Jumat, 11 Juni 2010

Upacara Nyambut Panganten

Dina ngalaksanakeun upacara nyambut panganten, kiwari teu kabeh bias ngalaksanakeun, sabab waragadna anu mahal, anu teu mampu mah biasana ngalaksanakeun sederhana. Dina ieu upacara, anu kudu disiapkeun diantarana :
1. Lengser
2. Pamayang
3. Ponggawa
4. Nu tari

Cara ngalaksanakeun :
1. Goong 3x
Prolog :
Pun sawung nuha agung
Nu ngusik malikeun diri


2. Kendang
Abdi-abdi ya robi
Neda widi deg karesmen

3. Kendang
4. Prolog
Demi mangsa satemenan
Hirup teh geus papasangan dina ringkangna
Bagja temen, mulya temen, anaking
Wilujeng rawuh
Di anti-anti kamari
Dilanglangan pasimpangan, sugan geus
Ngembaran beja, nu kasep sareng nu geulis
Dipapagkeun mayang mojang
Di ibingan satria pinasih
Digendingan, disoraan rampak gendang
Dipaying-payung tung-tung, mangga
Anaking geura linggih, wur wangi kasturi
Wur malati asih.
5. lengser jengkar
teras sila tutu, bari ngarajah ngadua kanu maha suci
6. panji/ponggawa, pirig ku gending
7. kacapi suling
prolog :
deg, randeg di pangadeg sawangan kahayang geus ngarawangan didieu tutug rahayu gilig rarabi, wawanen ebreh umbul umbul mancuh saestu mareng jeung warna langit, lir katumbiri, tuh paul diditu ngebreh dina hate junjunan hayu urang geus deukeut geus meumeut, tug kajeueung hayu urang dibale nyungcung urang beungkeut.
8. gending wilujeng sumping
9. ibu ti pihak si istri jengkar
saparantos dugi ngangkalungan mangle
10. kacapi suling
bagae wilujeng rawuh anaking sumangga linggih mangle tawisna wening galih nampi hidep ulah kasmaran anaking mangga niatan ngambah tangga kabagjaan.
11. panganten lebet, pirig ku gending
12. sambung ku santriaan sareng merak
panutup ku prolog, pirig deui ku kacapi suling,
duh, nya arum wangi panilihan wangi, nyambung kembang kabagjaan, kaheman wilangan kalimah Allah. Fatihah sungkeman kembang kalungan
rum….arum……rum…..arum
rum satangtung kana kalbu, minangka tedakna sah papasangan, sumangga angseu saseuseup, tampi galih sanubari, bral anjeun duaan gera miang geura bageakeun surupna panon poe ku mangsa nu pinih ku ka asih
rum…………arum

tutup ku kendang.
More details..
0

Resepsi Pernikahan

Saparantos rengse Akad Nikah, seja diayakeun resepsi, nyaeta di gedung nu aya di fakultas Dakwah UIN SGD BAndung, saparantos sumping rombongan panganten, nyaeta………sareng……, di gedung ieu bade dilaksanakeun sababaraha upacara adapt anu teu acan dilaksanakeun, sapertos nyawer, meuleum harupat, nincak endog, buka pintu, sareng sungkeman.
Prak – prakanana upacara resepsi :
Disambut ku :
1. Pagar bagus bari nyandak umbul-umbul
2. Ua lengser sareng ngarajah
3. Tari ponggawa
4. Tari angraeni pikeun ngabageakeun raja sareng ratu
Rengse tari angraeni Ua lengser nyandak rombongan kapayuneun gapura, reg ngaradeg, teras dua panganten sina calik dina korsi nu aya diluar pikeun ngalaksanakeun nyawer, rengse acara nyawer, diteraskeun ku meuleum harupat, teras nincak endog, buka panto, saparantos buka panto, nembe ngalaksanakeun acara pamungkas nyaeta sungkeman. Tos beres sadaya upacara, nembe dipintonkeun ku tari merak.
More details..
0

Khutbah Nikah

Assalamualaikum Wr. Wb.
(muqadimah serat ku anjeun nyalira)
Amma ba’du, langkung tipayun nyanggakeun puji syukur kana limpah karunia Allah SWT. Sarehna dina wanci nu mustari ieu urang sadaya tiasa ruing mungpulung nungkulan upacara adapt nikah ……………………..sareng……………….., . para pamiarsa kanca mitra anu mulya, langkung tipayun sim kuring neda agung cukup lumur bade ngiring jabung tumalapung ngarewong ngangkolong waktos, ngemban pancen ngadugikeun piwuruk sepuh numutkeun galur rasul, fatwa para ulama. Pamalar anu kateda malah mandar sisieuran, sabeunyeureun aya manfaatna kanggo sadaya pamiarsa katut anu cumarita, khususna kanggo ieu 2 sejoli anu nuju kagunturan madu karagragan menyan bodas anjaelang dina jampana asmara sok sanaos disarengan kendang gede pakauman dag-dig-dug rasaning ati.
Laki-rabi the masalah iztimaiyah, sanes saukur urusan salaki sareng pamajikan wungkul, tapi seueur pisan patula-patalina sareng karabat katut masarakat. Kukituna hirup laki-rabi the pinuh ka rupi-rupi romantika, seuri pacampur nyeri, aya bungah aya susah, lir ibarat lalayaran di sagara. Suka seuri mung seug langit lunglang parahu nyuwuruk maju, tapi sakapeungmah leungit sok angkeub, angina gede ngagelebug, parahu guluang galeong katebak ombak. Tah kumargi eta urang kedah caricing pageuh kancing. Tatan-tatan ti anggalna, sangkan tabah tur tawekal dimana datang cocoba. Malar henteu lieur jeung galideur, urang kedah teguh pengkuh anceg panceg ka Gusti Rabbul Ijati.
Cekel sing pageuh papagon Gusti, ulah unggut kalinduan gedag kaanginan kabawa sakaba-kaba, sing runtut laut rempung jukung sauyunan, sareundeuk saigel, sabobot sapinaheun. Pacuan ulah rek pagirang-girang tampian patukang tonggong aing-aingan ketuk kendang ngaler.
Ngawayuh sanes kangge ngajalur napsu ngumbar kahayang, dawuhan nu Maha Kawasa, ayat tilu surat An-Nisa (serat ku hidep sareng artina).
Urang jahiliyah jaman baheula mun ngurus yatim piatu nu baroga kakayaan tur kabeneran awewe rata-rata sok ngarah ngarinah. Contona kieu : mun istri ngijing sila bengkok sembah-atawa beungeut nyanghareup ati mungkir ka salaki komo mun basangkal nuking nonggong ka Gusti, diwurukan ku sepuh teu ngagugu, etang-etang ngawarah saheulaanan, pek ragragan talak munggaran sugan jeung sugan kapikir kaping burih awal akhir babalik piker.
Atanapi sawangsulna upami caroge luar leor siga oray, legel lebe miyuni santri, padahal lungguh tutut bodo keong, teu kaop reup peuting sawah sakotak kaider kabeh, nu donto diendogan nu lenjang di anjungan, cul anak jeung pamajikan, tah lebah dieu istri aya hak gugat menta dipirak.
Jadi upami rumah tangga awet rajet teu kendat papaseaan unggal poe tambah dosa, di dunya taya kamarasan di aherat di ancam siksa naraka, demi kasalametan dunya aherat mending milih-milih rabi mindah mindah rasa.
Ngalap cekap wejangan ka pamegetna, ayeuna dugi kana giliran bakal panganten istri, sangkan geulis rupi geulis ati, geulis matak kaleleban leleb anteb kana hate caroge, malar tibra ibu rama, tiis ceuli herang panon, mangga regepkeun ieu papagon Gusti , bapamah ngan sakadar rokruk dinyawaan upamina.
Kedah taat ngalaksanakeun agama, ibadah ulah campoleh da urang the bakal paeh, ka caroge kedah sae, pacuan ulang beungeut nyanghareup ati mungkir, salajengna ka sasama babakuna ka ibu rama kedah handap asor sae budi basa.
Dina ngatur rumah tangga kedah tiasa ngeureut miceun pinter neundeun miraweuy sampeureun paikahareupeun, saeutik sing mahi loba sing nyesa.
Ulah mikahayang nu bakal moal laksana, kudu ngukur ka kujur nimbang ka awak, mun caroge aya di bumi pacuan ulah nyusut bari camberut atawa peperedih bari biwir nyiru rombengan boh bilih salaki nyingkir ngaleos ngadon pelesir. Sedeng pameget mah teu kaopan, upami ngejat ti imah ngojengkang anggang ti kandang gampil keuna ku owah gingsir teu paya ngambeu nu hanyir-hanyir.
Nu kasep sareng nu geulis, upami hidep di pareng ngantunkeun lembur matuh banjar karang pamidangan, imah-imah dipangumbaraan, sing tiasa titip diri sangsang badan pindah cai pindah tampian. Kudu jujur laku hade lampah sangkan mulus bunglus rahayu salamet jatmika taya codeka.
Dina enggoning ngudag-ngudag dunya barana ulah sarakah tunggul diparug catang dirumpak teu tolih bata jeung haram. Hirup di dunya the ngan sakadar ngumbara. Umur katungkul ku pati maot teu nyaho dimangsa, mun geus cunduk kana waktu dipundut kunu kagungan , harta sareng pangkat teu dicandak ka aherat, saukur dibaju hasiwung diharudum boeh larang ngaringkuk dijero kubur, rup ku padung rap ku lemah diurungan taneuh beureum, harta meunang sarakah , pangkat lading ngajilat, teu jadi tatalang raga, gedong sigrong salin rupi jadi liang poek mongkleng, culang-clieung nunggul pinangkarareueung kararetir taya tanding.
Pamungkas ieu piwuruk :
Ulah rek munjung ka gunung, muja ka talaga, gunung mah sok rajeun urug, talaga sok rajeun bedah. Munjung jeung muja mah wungkul ka gusti nu Maha Agung. Nyembah ka pangeran omat ulah dibarengan munjung ka kayu ka batu, atawa muja ka barhala jeung sabangsana, kitu the laku kaliru temahna matak cilaka. Sadaya amal ibadah bakal leungit tanpa lebih hilang tanpa kirana, balukarna disiksa dina naraka taya kendatna.
Habluminalloh hablumminannas, bari nyembah ka pangeran kedah sae ka sasama, mimiti ka ibu rama, sae tagog sae gogog, laku lampah lemah lembut, handap asor ramah tur someah, ulah getas harupateun, ingkar tina tatakrama.
Sing nyaah ka baraya, asih ka nini ka aki, gumati ka adi layeut jeung lanceuk, kudu ngabantu yatim piatu, rumawat kanu walurat, akur ka batur salembur, layeut jeung tatangga beukeut, rukun jeung nu jauh, kudu nulung kanu butuh, nalang kanu susah, mun pareng dipanyabaan mendakan nu katunggaran, kasorang teu ngeunah badan atawa jadi korban kajahatan, buru-buru tulungan sakadugana, nya kitu deui mun dina hiji peuting poek mongkleng buta rajin, dibarung ku hujan leutik ngaririncik, diburuan aya anu kabulusan, omat ulah itu-itu ieu-ieu pura – pura teu miranggeuh.
Ulah songong heuras genggerong, asa aing uyah kidul, goring carek ka saderek, laklak dasar nambalang nyeukseukan bujang, adigung ku payung butut, mulak cangkeng dina kelek, pedah gede rizki luhur kelungguhan.
Mun hidep ginuluran jadi pangagung, pacuan ulah adigung, ulah dolim kanu leutik, ulah maksa mirusa rayat walurat, margi gusti num aha suci teu ngawidian kanu gede ka nu leutik, silih benci jail aniaya ka sasama.
Muga ieu calon panganten panjang pnjung, panjang yuswana, jauh balai parek rezekina, salamet dunya akherat.
Para pamiarsa anu mulya, mung sakieu nu kapihatur, sim kuring saukur suku sambung laku biwir sambung lemek, mugi-mugi ulah aya anu kapiring leutik ngaraos kasindir sampir, boh bilih langkung saur bahe carek bobo sapanon carang sapakan, taya sanes sih haksamina anu tansah kasuhunkeun.

Wassalamualaikum Wr.Wb.
More details..
0

Ngeuyeuk Seureuh

Ngeuyeuk seureuh asal kecapna tina paheuyeuk-heuyeuk jeung beubeureuh/ panutan/ kabogoh, hartina babarengan ngurus/migawe hiji pagawean anu hasilna rapih tur hade. Ngeuyeuk seureuh saenyanamah ngadidik kumaha carana rumah tangga boh lahirna boh batina. Ceuk cohagna mah pendidikan anu ngandung unsure nu serem.
Alat-alat anu kudu disiapkeun :
1. hasil tatanen diantarana seureuh ranggeuyan, mayang jambe, waluh gede, pare gedengan, daun hanjuang.
2. pakean : pakean panganten sapangadeg, sinjang batik 7, sarung
3. hasil karajinan : samak sahelai, hihid, lawon bodas, barera/talenan, nyere 7 siki, kendi, cempor, 7 tempat seureuh, jambe, gambir, bako, 8 sisir, 7 dus wedak, 7 saputangan, 7 dus sabun mandi, 7 eunteung, benang kanteh, 7 hahampangan, duit receh, endog hayam kampong.
4. seupaheun lengkep, bumbu dapur, coet, boboko lengkep jeung cukilna, nyiru, buah tujuh, hahampangan, congcot puncak manik

Cara nyusun ngeuyeuk seureuh :
1. amparkeun samak di tengah
2. hareupeun CPP, bedog, talenan, mayang jambe
3. ditengah samak, jambe ranggeuyan, seureuh lengkep
4. belah kenca CPP simpen pare, waluh
5. hareupeun pangeuyeuk, kendi, hihid, cempor, sisi samak pas payuneun pangeuyeuk alat sawer, lumping, gunting, pakean sapangadeg nu disimpen dina baki, tutup ku sarung
6. CPW duduk di belah katuhu, diluhur samping batik nu ditata, sedangkeun CPP lebah kenca, ibu ramana ngaping putrana masing-masing
Cara ngalaksanakeun ngeuyeuk seureuh
1. pangeuyeuk ngeprakeun sapu nyere.
“anaking hidep duaan, kudu seperti sapu nyere, ulah rek pakia-kia, kacai jadi saleuwi, kalebak jadi salogak, dina ngarumah tangga the kudu gawe babarengan, sabeungkeutan bari tetep pinuh ka asih, tug tepi ka pakotrek iteuk.”

2. pangeuyeuk ngabingbing dua calon panganten muka lawon bodas, teras sarung. CPW+CPP nyepeng tungtung panutup, pangeuyeuk mere aba-aba, hiji…sua…tilu…., sarung digulung
3. pangeuyeuk, tah ayeuna pek hidep duaan angkat baki anu eusina dua pangadeg anggoan, nyanggakeun yen hidep duaan bakal ngahijikeun raja kaya, kudu tetep lembat lembut, susah sareng bungah kudu babarengan disanghareupan, sangkan hidep mampu ngawangun rumah tangga anu sakinah, mawadah sareng warohmah, Allah ngadawuh “pamajikan the pakean pikeun salakina, tur sabalikna salaki pakean pikeun pamajikanana”
4. CPW+CPP calik papayun-payun, duanana ku pangeuyeuk sina nyepeng tungtung benang anu 7 lembar anu panjangna dua jengkal, ditungtun ku pangeuyeuk, dua panganten ikrar, “ ibu, bapa, abdi duaan neda widi sareng dua seja ngawangun rumah tangga mugi abdi duaan ginulur karahayuan”
a
Ieu dilaksanakeun mayun ka ibu ramana

5. kadua calon masing-masing nyepeng dua seureuh teras digulung nembe dibeungkeut ku benang, anu ngariung sadayana dipaparin ku seureuh, teras sami digulung pangeuyeuk, sok ayeuna tuangeun anu aya dibagikeun ku hidep duaan, ieu ngandung hartos dimana kagungan rizki kedah balabah, ulah medit kersa sodakoh.
6. motong mayang jambe, dipotong ku CPP, mayang jambe lambing istri anu kedah ati dina ngadidik sareng ngapingna, caroge ulah kasar, komo bari jeung nganyerikeun hatena, ulah pisan, lajeng meulah pinang/jambe, ieu ngalambangkeun yen isteri sareng caroge kedah sabobot sapihanean, sareundeuk saigel silih asah silih asih.
7. CPW+CPP calik papayun-payun, CPW nyepeng lumping, sedengkeun haluna dicepeng ku CPP, sateuacan nutu, CPP kedah ngaos astighfar 3x, syahadat 1x teras solawat 1x, tos kitu giliran ibu ramana, masing-masing ngalaksanakeun anu nembe.
8. rengse eta, CPP+CPW ngodok receh ano tos disiapkeun dina lawon bodas, maksudna dua nana dina milari rizki tiasa sasarengan, pikeun minuhan kabutuhan rumah tanggana, rengse ngodok artos teras nyawer, ditutup ku du’a ku pangeuyeuk.

Acara panungtung miceun pangeuyeukkan
Pangeuyeuk : para wargi sadaya, ayeuna urang tutup ieu acara ngeuyeuk seureuh ku miceun pangeuyeukan, hidep duaan, gulungkeun samak tempat ngeuyeuk, pangku ku duaan, piceun di jalan anu ngolecer, hidep duaan ulah rek ninggal deui ka tukang, hidep kedah manco ka payun pikeun mapag hirup anu anyar, ngawangun rumah tangga anu sakinah mawadah sareng warohmah, kalayan aya dina ridho Allah.

Ket :
CPP : calon panganten pameget
CPW : calon panganten isteri
More details..
0

Ngaras Sareng Siraman

Nu kudu disiapkeun :
1. jambang keur eusi cai
2. kembang melati
3. gayung
4. kendi
5. roncean melati keur nutup dada
6. anduk leutik
7. korsi dua
8. minyak seungit
9. saung pikeun siraman
10. lawon bodas

Cara ngalaksanakeun :

MC muka acara
Ka pangersa bapa/ibu…, oge hadirin anu dimulyakeun ku Allah kalayan widi Allah dina siang ieu, urang sadaya ruing mungpulung bari ginuluran rahmat mantena di bumina bapa………
Anu parantos kauningan ku sadaya, reh na neng…., seja ngalaksanakeun upacara adapt ngaras sareng siraman. Naming sateuacana eta upacara dilaksanakeun, langkung tipayun bade dilaksanakeun pangaosan mangrupi tausiah sareng ngaos Al-qur’an. Supados teu nyangkolong kana waktos, mangga urang sami-sami ngabandungan tausiah anu bade didugikeun ku ibu Haji…..

(tausiah)
Salam bubuka :
Puji syukur urang sanggakeun ka zat Allah num aha suci, anu parantos ngalimpahkeun mangpirang – pirang kanikmatan anu tangtos ku urang moal kaetang, saur paripaos, “dihin pinasti anyar panggih” yen sagala rupa anu kaalaman ku urang parantos titis tulis ti ajali. Salam sareng salawat mugi tetep lumungsur kapanutan urang sadaya nyaeta kangjeng Nabi Muhammad SAW.
Bapa ibu sadaya, upacara ngaras nyaeta upacara ngawasuh sampean ibu ramana, anu biasa dilaksanakeun sadinten sateuacana upacara walimatul urusy, upacara ngaras nyaeta mangrupi hiji tawir murangkalih anu soleh, anu ngagaduhan akhlakul karimah seja ngabakti ka ibu ramana, seja milari ridho Allah, Allaha ngadawuhan dina Qur’an surat Lukman 14 (baca kuhidep sareng hartosna)………………
Dina ayat nu nembe eces pisan yen urang sadaya kudu ngaji ngabakti ka ibu rama, dugi ka rosul ngadawuh moal dihampura hiji umat upami teu meunang pangampura ti indung bapa.
Para wargi sadaya, dina upacara ngaras ibu rama neng….., baris ngadampal amparan lawon bodas pikeun ngemutan urang yen hirup the katungkul ku pati, waktu urang gelar ka alam dunya, dina kaayaan fitroh, atuh dina mulihna deui ka Allah, urang kedah aya miharep khusnul khotimah, jeung dina mulangna ka Allah mung nyandak boeh jeung amal nu 3 nyaeta, elmu anu dimangpaatkeun, harta banda anu dianggo di jala Allah, sareng do’a putra anu soleh.
Bapa sareng ibu, sateuacan acara ngaras sareng siraman, mangga ayeuna urang sami-sami ngaos Al-qur’an sasarengan, urang masrahkeun hirup sareng maot urang kanu kawasa anu mubreng alam dunya, urang rumaos teu daya teu upaya, anging rahmat ti anjeuna.
(satuluyna ngaji babarengan di pingpin ku ibu haji)
Rengse ngaos, prak laksanakeun ngaras, carana :
MC : sumangga ka ibu ramana neng…, supados ngadeg, teras nepangan calon panganten nu aya di kamar.

• Ibu ngadeg di kenca, panangana nyepeng angkeng putrana, teras ramana di palih katuhu nyepeng karembong anu dibeulitkeun dina cangkeng putrana siga nu ngais.
• Pirig ku kacapi suling lagu ayun ambing
• Ibu ramana calik dina korsi, aisan dilesotkeun, calon panganten deku di payuneun ibu ramana
• Teras sungkem (pirig ku kacapi suling, ngong sora nu ngagalindeng)

] Duh ibu, hapunten abdi, tiluhur sausap rambut, ti handap sausap dampal, abdi rumaos sok luhur saur bahe carek, calutak kanu janten indung, bu, ngawitan enjing abdi kedah jengkar di payuneun ibu, kedah ngabakti kanu janten salaki, titis tulis nu moal tiasa di hapus, seja ngambah sagara rumah tangga, abdi undur ti payuneun ibu seja neda karidoan salira, laku abdi nu matak ngajaheutkeun manahna ibu, mugi kersa ngahapunten, basa abdi nu matak nyuat kana rasa, mung ibu ngajanglarkeun, ibu, sakali deui abdi hapunten.

Indung
Anaking pupujaning hate ibu, tawising jirimning suci, tanggeuyan murba jatnika, hidep di ayu ambing, ti kandung dugi ka hidep sawawa, dihapunten ku ibu lahir sareng batin, jalan gede sasapuan, taya gantar kakaitan, jaga diri hidep anaking, sing jadi isteri nu gumati, sing jadi indung anu landing kandungan, laer aisan, dihampura ku ibu anaking, juuhna cipanon indung sing jadi rohmat keur hidep.
Rengse sungkem ka ibu teras ka ramana,
Apa, hapunten abdi sok bedang sareng wangkelang, apa anu nyayuga abdi, nu heman ka abdi, rambut hideung janten bodas, tanaga bedas dugi ka suda, alatan bela ka abdi, hapunten abdi bapa.

Bapana
Anaking, indung tunggulna rahayu, bapa catangna darajat, dihampura ku bapa anaking, balungbang timur, caang bulan orat belas, prak hidep sing jadi isteri nu sajati, tuhu kanu jadi salaki, kalawan wadel ku iman sareng taqwa ka Allah.
Rengse sungkeman, calon panganten ngawasuh dampal sampean ibu ramana, teras die lap, saparantos rengse nembe nganggo minyak seungit.

MC : alhamdulillah, rengse acara sungkeman ku urang sadaya parantos kabandungan, mangga ayeuna urang teraskeun kana acara siraman.
Calon panganten digendeng ku ibu ramana nuju ka saung temoat siraman, ibu-ibu pangaosan, ngaos ngaos solawat di pingpin ku…….
Cag rengse acara ngaras sareng siraman, dilajengkeun kana acara ngeuyeuk seureuh.
More details..
0

Cara Ngalaksanakeun Upacara Adat Panganten

Tatacara adat panganten anu dilaksanakeun diantarana :

1. Sawer Panganten

Sawer asal kecapna tina awer nu ngandung harti awur, aya sabagian anu nyebutkeun yen sawer the teu parok jeung aturan agama sababna alesanana mubazir, saenyana lamun ditengetkeun ku urang, sawer mibanda hari yen urang the dina ngawangun laki ribu kudu daek ngalaksanakeun sodakoh, bias dirobah sangkan nyawer the teu mubazir, nyaeta teukudu make beas, cukup we duit jeung permen, dina sawer panganten pinuh pisan ku papatah pikeun duanana, kumaha carana ngawangun hiji rumah tangga, tur kumaha cara ngalaksanakeun hak sareng kawajiban sewang-sewangan.

Kecap sawer :

Nyukcruk galur ti karuhun
Mapai lacak para wali
Nyambung ka balarea
Titinggal ti nini aki warisan kabudayaan
Seni sunda sawer

Neda agung cukup lumur
Neda jembar punyakseni
Wireh ayeuna sim kuring
Nyawer anu pangantenan
Nyanggakeun mugi di tampi

Ka hidep mugi di tungkup
Pepeling tawis kaasih
Pigeusaneun hidep mulya
Ngarandapan lakirabi
Ngamudi na rumah tangga
Sanggah panggih tentrem ati ati

Ka euis puputon kalbu
Muga hidep sing nastiti
Lebah ngalap rumah tangga
Kapanutan sing gumati
Tuturkeun dunya akherat
Kitu kawajiban istri-istri

Piwuruk euis sakitu
Catet dina sanubari
Kantun ieu pamegetna
Aduh kasep deudeuh teuing
Ieu piwulang tarima
Regepkeun ku sanubari

Asep mimiti di wuruk
Dangukeun ku dua cepil
Simpenan dimanah nu jembar
Ayeunamah beda deui
Jaman hidep lalagasan
Teu aya anu meredih

Ti wangkid ieu kapayun
Asep kedah kawajiban
Ngurus-ngatur raki-rabi
Anu kudada kaduga
Geusan asep hirup mulya

Saur Rosululoh estu
Rejekimah tetep puhit
Kawas arek hirup lana
Tapina kudu sabanding
Jeung ibadah ulah pegat
Sing kawas ajal rek tepi

Nyawer teh gening sakitu
Runtut raut sauyunan
Kacai jadi saleuwi
Kadarat jadi salogak
Runtut raut sauyunan
Jauh balai parek rejeki
Wur tawur jati rahayu
Rahayu manjing walagri
Dahur pikeun salawasna
Pinayungan maha suci
Ginanjar sapapaosna
Amin ya robal alamin
Wur tawur jati rahayu
Rahayu manjing walagri
Kakemben saksina lampah
Ngalampah ringkang sorangan

Kujang kemben mapasangan
Lambing atikan kaheman
Ayeuna rek disanggakeun
Kujang kemben tuturunan geulis
Tampi ku ibu rama



2. Meuleum Harupat

Carana panganten pahareu-hareup, nu lalaki nyepeng harupat terus disundut, istrina nyepeng kendi isi cai, harupan anu hurung the diasupkeun kana kendi. Ieu ngandung harti yen salaki the ulah getas harupateun, ulah teu kaopan, ulah sakulit bawang dina nyanghareupan adapt atawa laku nu jadi pamajikan, oge kitu sabalikna yen nu jadi pamajikan ulah jadi kompor nu bias nyeungeut amarah anu jadi salaki, anggur kudu jadi panggeuing, geuning saur Rosululoh, imah the surga, tah mun duanana tos tumaninah, susah senang babarengan antukna urang baris cunduk kana wangunan rumah tangga anu sakinah, mawadah, sareng warohmah.

3. Nincak Endog

Anu teu apal kana maksudnamah, ieu teh teu meunang, da cenah teu parok deui jeung aturan agama, ari nincak endog teh ngandung harti anu jero, kolot baheula geus ngawawadianan masalah hubungan sex salaki pamajikan, dua-duana kudu pada ikhlas, pamajikan teu meunang mondah kahayang salaki najan kumaha bae. Sabab bisa jadi dosa, dina ngalaksanakeun kawajiban ulah hayang meunang sorangan. Dawuh Rosululoh, yen teu meunang hiji salaki ninggalkeun pamajikan ku jalan sare, bari dina kaayaan pamajikan hanjelu, jadi sauyunan teh dina sagala widang kaasup dina ngalaksanakeun kawajiban antara salaki pamajikan. Tur deuih kacida teu meunang boh salaki, boh pamajikan ngucah ngaceh rusiah rumah tangga utamana kakurangan anu aya dina diri masing-masing. Kitu tah tujuan nincak endog the.

Cara nincak endog :
Cobek atanapi coet alit diluhurna simpen model sumpit, teras luhurna tindihan ku talenan, di luhur talenan simpen endog anu parantos dibungkus ku plastic. Tincak sing tarik dugi ka remuk. Saparantos nincak endog, teran sampean caroge dikumbah ku cai nu aya dina kendi teras kendina diangkat ku duaan, teras di peupeuskeun.

4. Buka Panto

Ieu oge adat nu kacida hadean, tur ku urang kudu di aji jerona pamaksudan. Memeh asup panganten awewe tos tiheula terus lawang panto teh ditutup ku samping kebat. Lalakina tetep diluar, biasana pake juru kawih lalaki jeung awewe. Ieu tata cara buka panto ku urang kudu dilenyepan, geuning kolot baheulamah tos ngajarkeun yen awewe anu tos boga salaki teu meunang narima semah kitu bae, majar teh bisi aya jurig nyiliwuri. Antukna bisa jadi fitnah nu bakal mawa mamala pikeun hiji rumah tangga. Payus pisan da ajaran islam oge pamajikan teu meunang narima semah nu lain mahramna dina waktu salakina teu nyampak.

Kecap buka panto :

Caroge : sampurasun 2x (panto di ketrok 3x)
Isteri : saha eta anu diluar / kurang tata titi surti / taya pisan bemakrama
Caroge : panutan eulis sajati / datang mawa kabagjaan.
Isteri : palangsiang nyiliwuri / ngaku-ngaku panutan / inggis jalma mamalihan.
Caroge : teungteuingeun duh enung / beut luluasan.
Isteri : panutan abdimah aya / mung kiwari teu aya linggih / ngipayahan rumah tangga / gancang nyingkah geura indit.
Caroge : tayohna eulis kasmaran / galindeng sora kakasih / panutan anu bumela / beubeulahan nyawa eulis / panyileukan 2x / jungjunan nya lahir batin.
Isteri : bae sumangga nya lengah / upami panutan abdi / ucapkeun dua syahadat / tawisna nya iman islam / tangkep papagon agama.
Caroge : duh Allah num aha agung / engkang ngangken ka anjeuna / nyaksi Muhammad rasulna
Isteri : bagja pisan duh panutan / panutan siang jeung wengi.
Caroge baca dua kalimah syahadat.

5. Huap Lingkung

Biasana dua panganten nyepeng bakakak hayam, pek dibetot ku duanana, ieu ngandung harti yen salaki jeung pamajikan teu meunang pakia-kia dina usaha. Gede jeung leutikna pangarah teu jadi ukuran nu penting duanana pada-pada ikhlas. Teras indung bapa ka dua panganten ngahuapan, huap anu panungtung, dimana tos ngarumah tangga mah, hirup teh kudu mandiri ulah tepi kadisaeuran bae ku kolot. Rengse eta dua nana silih huapan yen dua nana kudu silih mika asih, silih pika nyaah teu ka wates ku waktu.



6. Sungkeman

Ieu dilaksanakeun sabada akad nikah, yen dina ngawangun rumah tangga, urang moal tiasa leupas tina pangjurung sareng doana ti indung bapa, indung tunggulna rahayu, bapa catang nu darajat, nyaah jeung deudeuh moal pegat najan tos katalian ku beungkeutan raki rabi.

Kecap sumkeman :

Anak : ibu…. / nyaah sareng kadeudeuh ibu teu pernah suda / kaasih teu weleh nyanding rohimna ibu tan wates wangen di ayun ambing, pinuh ku mika deudeuh hapunten abdi ibu…salira ngandung salapan sasih lamina sabar teu kangtos ngangluh ayeuna abdi seja ngambah sagara rumah tangga neda ridho sareng du’ana mugi abdi sing janten istri sajati istri nu gumati ka salaki.

Ibu : anaking…., kanyaah sareng kadeudeuh ibu tong jadi itungan nu bakal meunggaskeun tekad hirup bral anaking, jembarkeun manah pikeun rarabi, kanyaah sareng kadeudeuh indung mual suda najan hidep tos rarabi dalah ulah nepi ka pati. Anaking…., putra ibu, hidep sing tetep marahman bungah najan ditiban ku susah salaki tempat urang babakti sing ikhlas anaking.

Anak : bapa…., salira ngambah sagara pikeun nyecepkeun kaheman langkah salira teu weleh nganjeur sangkan abdi suka sareng gumbira. Bapa…, hapunten abdi, abdi teu acan tiasa mulang tarima abdi teu weleh dirawu di pangku najan kesang lamokot bapa ulah ngalesotkeun aisn abdi rempan.

Bapa : anaking…., anak bapa, ulah leutik hate bageur hidep di ayun ambing ku kaheman hidep baris laki rabi sing gumulung dua hate ngajadi hiji sing runtut raut sauyunan anaking ulah rek lunca linci luncat mulang udar tina tali gadang ulah rudet mun hirup pajeujeut ulah sabaha mun ngambah kanyeri Allah num aha agung, sing jadi tetekon hidep duaan, anaking…,

Minantu : ibu…apa…, ieu abdi ulah disaha-saha, tampi abdi kalayan ikhlas, ulah diantep, pami abdi lepat clik putih clak herang salira tos janten ibu rama abdi.

Mertua : anaking…, hidep tos jadi putra ibu sareng apa, ulah tumarumpang, anaking bingah liwat saking hidep amanat anu bakal neruskeun pupuhu. Nu bakal nyanding kaasih dunya sareng akherat, bae anaking…, hidep teh anak ibu sareng apa.
More details..

Bahasa jeung Paribasa

1. Atah anjang : langka silih anjang
2. Adigung adiguna : takabur, sombong
3. Ambek nyedek, tangga midek : nafsu gede tapi tanaga euweuh
4. Anjing ngagogongan kalong : mikahayang nu lain-lain
5. Adat ka kurung ku iga : lampah goring hese leungitna
6. Anu borok dirojok, anu titeuleum di simbeuh : mupuas kanu keur cilaka
7. Aya jurig numpak kuda : aya milik nu teu di sangka-sangka
8. Aya jalan komo meuntas : aya kahayang aya nu ngajak
9. Awewe dulang tinande : awewe nurutkeun kahayang lalaki
10. Abong letah teu tulangan : sagala dicaritakeun najan pikanyerieun batur
11. Ari umur tunggang gunung, kalakuan pecat sawed : ari umur geus kolot, ari kahayang siga budak ngora
12. Agul ku paying butut “ agul ku turunan
13. Asa ditonjok congcot : ngarasa bungah pisan
14. Adean ku kuda beureum : ginding ku pakean nu meunang nginjeum
15. birit supaheun : teu daek cicing
16. Biwir nyiru rombengeun : resep nyaritakeun rusiah atawa kagorengan batur
17. Bengkuk ngariung bongkok ngaronyok : sauyunan, ngariung
18. Bali geusan ngajadi : lemah cai kalahiran
19. Balumbang timur : nuduhkeun hate beresih
20. Bobot sapanon babat sapakan : aya kakurangan
21. Bilatung ninggang dage : bungah pisan
22. Batok bulu eusina madu : ninggang lain pitempateunnana
23. Bonteng ngalawan kadu : nu hengker ngalawan nu bedas
24. Bali pepeh : nu gearing teu daek cicing
25. Balik ka temen : asal banyol jadi pasea
26. Bodo alewoh : bodo tapi daek tatanya
27. Beja mah beje : beja ulah waka dipercaya
28. Budak keur meujeuhna dulang : keur meujeuhna beuki dahar
29. Beak dengkak : sagala ikhtiar geus diusahakeun tapi teu hasil bae
30. Batan kapok kalah gawok : batan eureun kalah maceuh
31. Buruk-buruk papan jati : hade goring dulur sorangan
32. Deukeut-deukeut anak taleus : deukeut tapi aya nu nyahoeun
33. Dihin pinasti anyar pinanggih : papasten geus ditangtukeun ku Gusti Allah
34. Elmu ajub : bias mapatahan ka batur, ari sorangan teu bias ngamalkeun
35. Gede gunung pananggeuhan : boga andelan pedah boga dulur beunghar
36. Goong saba karya : nonjolkeun maneh sangkan ka pake ku dunungan
37. Gurat batu : pageuh kana jangji atawa mawa karep sorangan
38. Hambur congcot murah bacot : goring carek tapi berihan
39. Hurung nangtung siang leumpang : nu beunghar pangabogana dipake
40. Hejo tihang : sok pundah pindah pagawean
41. Halodo sataun lantas ku hujan sapoe : kahadean mang taun-taun leungit ku kagorengan sapoe
42. Kawas bueuk meunang mabuk : ngeluk taya tangan pangawasa atawa jempe teu nyarita
43. Kawas beusi atah beuleum : beungeutna beureum awahing ku ngambek
44. Kokolot begog : budak pipilueun kana urusan kolot
45. Kejot borosot : gancang nyokot kaputusan henteu di pikir heula
46. Kahieuman bangkong : jiga beunghar pedah katitipan barang batur
47. Katempuhan buntut maung : batur nu boga dosana, urang nu katempuhannana
48. Kelek jalan : deukeut tapi jalana taya nu lempeng
49. Kaciwit kulit kabawa daging : anak nu boga dosana kolot nu kababawana
50. Kalapa bijil ti cungap : rusiah dicaritakeun ku sorangan
51. Kawas kacang ninggang kajang : nyaritana cepetan tur gancang
52. Kulak canggeum : milik nu geus ditangtukeun ku gusti Allah
53. Kawas cucurut kaibunan : goring patut pisan, kulimis
54. Leutik-leutik ngagilitik : awakna leutik tapi gede kawani
55. Lodong kosong ngalentrung : jalma loba ngomong pangartina kosong
56. Mindingan beungeut ku saweuy : ngarusiahkeun hiji perkara padahal batur nyahoeun
57. Miyuni kembang : loba nu mikaresep
58. Miyuni kohkol : nasibna diteunggeulan wae ku batur
59. monyet dibere sesengked : nu rek jahat dibere parabot
60. Monyet ngagugulung kalapa : boga elmu teu nyaho maksudna
61. Nu asih dipulang seungit : kahadean di bales ku kahadean
62. Ngeungeut dammar di suhunan : barang bere haying kapuji
63. Nyalindung ka gelung : nu teu boga kawin ka awewe nu beunghar
64. Ngeupeul ngahuapan maneh : ngaluskeun hiji perkara pikeun kauntungan pribadi
65. Nangkep mawa eunyeuh : ditulungan akhirna nyilakakeun nu nulungan
66. Oray nyampeurkeun paneunggeul : nyampeurkeun pi bahayaeun
67. Panjang lengkah : jauh panyabaannana, loba pangalamannana
68. Paeh teu hos hirup teu neueut : gering ngalanglayung
69. Piit ngeundeuk ngeundeuk pasir : jalma lemah ngalawan nu kuat
70. Pagiri-giri calik pagirang-girang tampian : pakia-kia teu daek sauyunan
71. Silih jenggut jeung nu gundul : silih tulungan jeung nu teu boga
72. Sibanyo laleur : ngan saliwat geus beak deui
73. Saur manuk : ngajawab bareng
74. Titip diri sang-sang badan : miharepkeun maneh
75. Teu beunang dikoet kun u keked : medit pisan
76. Tingongkoak tepi ka ngungkleuk : ti ngora nepi ka kolot
77. Teng manuk teng anak merak kukuncungan : kalakuan kolot nurun ka anakna
78. Tuturut munding : sagala rupa nurutkeun batur
More details..
0

Teori Sistem Sosial

Pendekatan system social memiliki beberapa keuntungansebagai berikut :

a. Ia merupakan pendekatan yang konperhensif.
b. Pendekatan konperhensif ini belum dapat memetakan seliruh aspek prilaku manusia.
c. Pendekatan system akan dapat menawarkan suatu kerangka kerja bersama yang sangat bermanfaat.
d. Hukum parsinomi, bahwa penjelasan yang lebih disukai mengenasi suatu fenomenon adalah penjelasan-penjelasan yang paling sederhana

A.Model Sistem

Pendekatan system didasarkan paa asumsi bahwa segala sesuatu, apapun bentuknya, baik mahluk hidup maupun bukan mahluk hidup dfapat dipandang sbagai system-sistem dan memiliki aspek-aspek yang bisa dipelajari.

Disamping itu pendekatan system dapat digunakan untuk mengatur pengetahuan mengetai kesatuan-kesatuan social. Pendekatan system social dapat diterapkan pada semua fenomenon, dari partikel sub-atomik sampai kepada jagat raya.

B.Sistem Sosial

Suatusistem social buykan suatu bentuk usaha organisasi social, kesatuan social ataupun kolektivitas social, melainkan suatu model analitil yang dapat diterapkan kepada semua tingkatan proses pengorganisasi soaialan dari tingkatan keluarga sampai kepada bangsa.. Model system soaial mencakup kesatuan-kesatuan yang saling berinteraksi, masing-masing kesatuan memiliki bagiian dan setiap kesatuan adalah bagian dari kesatuan-=kesatuan yang lebih besar..

Kita adlah mahluk social yang satu sama lain saling memiliki dan memiliki hubungan dengan mahluk lain selain kita. Maka disini terjadi keseimbangan hak dan tanggung jawab. Contoh hutan yang ditebang liar menyebabkan rusaknya hutan lindung, maka akan terjadi erosi, banjir, tanah longsor dan jika itu terjadi maka yang akan menerima akibatnya adalah manusia disekitarnya. Contoh lain dengan terjadinya bencana tsunami di Aceh berakibat fatal ratusan ribu manusia meningggal, ratusan ribu tempat tinggal rata dan hancur, fasilitas-fasilitas umum seperti sekolah, perkantoran, tempat ibadah, terminal, bandara, dan sebagainya luluh lantak dan akibatnya menghancurkan denyut kehidupan Aceh, system keamanan hancur, system ekonomi hancur pula, jaringan komunikasi terputus, I,mbas yang lebih besar dirasakan oleh masyarakat Indonesia.. Ternyata kesejahteraan individu-individu dan kesejahteraan kelompok tidak bisa dipisahkan satu nsama lain, sehingga jika kelompok tidak bisa memenuhi kebutuhan individu, maka situasi semacam ini berbahaya..

Sistem social berlainan dengan system atomic, system mokuler, atau system galatik, system social terbentuk oleh orang atau kelompok orng-orang yang saling berinteraksi dan saling mempenmgaruhi prilaku. Satu contoh di Rumah Sakit Hasan Sadikin antara bulan Oktober hingga November terdapat 17 bayi yang dilahirkan telah terjangkit virus HIV (Human ummunodeficiency Virus) bayu yang tidak berdosa ini tertular dari ibunya, ibunya positif HIV karena tertular dari suaminya dan para suami ibu-ibu bayi tersebut telah mengidap HIV dikarenakan factor prilaku yang menyimpang yakni ada yang senang melacur, atau pecandu narkoba. Dari data belasan bayi tersebut itu menjadi pertanda , bahwa penyakit yang belum ada obatnya tsbt sudah masuk dalam keluarga. Kondisi tersebut jelas akan mempengaruhi kehidupan manusia tersebut baik secara kualitas maupun kuantitas.

Macro functionalist vs Sociobehaviorist. Jika dikatakan bahwa system berada dalam semua tingkatan, dari tingkatan perorangan (individual person) sampai kepada kebudayaan dan masyarakat luas (society)< maka kita hendaknya dapat menunjukan secara khusus apa yang kita jadikan pegangan sebagai kesatuan dasar (basic unit) dari suatu system social. Dalam hal ini ada dua pandangan yang berbeda dalam sosiologi yakni Macro funcionalists yang memandang prilaku sidtem maupun komponen-komponenya ditentukan oleh kebutuhan-kebutuhan dan tujuan-tujuan system. Sedangkan sebaliknya dengan pandangan yan kedua Social behaviorists dan social interactionists yang memandang system terkecil dan prilaku perorangan sebagai focus utama. Menurut mnereka system social hanyalah merupakan pengelompokan kegiatan kegiatan yang dilakukan oleh individu-individu tersebut.

Contoh yang bisa kita lihat , misalnya di Indramayu ada satu kelompok masyarakat yang menganggap bahwa menjadi pelacur bukan merupakan perbuatan yang hina, tetapi justru mampu meningkatkan martabat dan mampu meningkatkan kesejahteraan secara materil. Seorang suami bisa menjadi mucikar bagi anak dan isterinya, atau ayah dan ibu sudah biasa menjadi germo bagi anak-anak perempuannya. Apakah mereka beragama, ya mereka beragama, bahkan tidak jarang para wanita ini melacurkan diri tetapi tetap menjalankan shalat lima waktu. Bahkan status haji banyak disandang germo. Prilaku yang salah itu seperti sudah menjadi nilai yang benar karena masyarakat secara keseluruhan merestui hal tersebut dan bahkan berkembang daerah Indramayu tersebut menjadi pemasuyk terbesar pelacur seantero Nusantara.dan kondisi masyarakat tersebut membuat pemerintah sendiri tidak berdaya dan juga tidak ada usaha yang sungguh-sungguh untuk menyembuhkan penyakit masyarakat tersebut.

Focal system, konsep Holon ini menurut Arthur Koestler yang mengatakan bahwa setiap kesatuan (entity) secara simultan merupakan satu bagian dari kesatuan yang lebih besar dan satu kesatuan yang berdiri sendiri. Penggunaan konsep Holon dalam pendekatan system social akan membawa akibat-akibat logis sebagai berikut :

1. Bahwa pendekatan system menghendaki ditetapkannya suatui system fokal yang membentuk persepektif mengenai system yang menjadi perhatian utama. Misalnya jika keluarga sebagai system fokal, maka jika kita menggunakan konsep holon perhatian harus kita arahkan baik kepada anggota-anggota keluarga sebagai satu kesatuan maupun kepada lingkungan yang kita anggap penting seperti sekolah, komuniti, organisasi kerja. Jadi kita harus melihat keluarga sebagai suatu kesatuan maupun sebagai suatu bagian dari system yang lebih. Contoh jika di satu lingkungan masyarakat terdapat seseorang yang memiliki prilaku sexual yang menyimpang, seorang remaja suka melakukan pelecehan sexual kepada anak dibawah umur, prilaku penyimpangan tersebut sangat menggelisahkan masyarakat . prilaku tersebut tidak terjadi secara spontan tetapi dikarenakan factor keluarga yang mendukung terbentuknya prilaku salah tersebut.Misalnya anak tersebut sering menonton vcd porno dan orang tua cenderung tidak memperhatikan anak, tidak memberikan ddidikan agama yang benar, tetapi masalah keluarga lainnya ada kekerasan dalam keluarga, bahkan tidak mustahil anak tersebut pernah mendapatkan perlakuan yang tidak senonoh dari keluarga terdekat atau dari tetangga.

2. Bahwa hubungan sebab akibat (causal net work) yang dilukiskan diatas tidak lah merupakan hubungan suatu arah melainkan hubungan yang berganda dan multidimensial. Dengan kata lain prilaku tidak ditentukan oleh satu holon( ditinjau sebagai bagian dan kesatuan yang berdiri sendiri) tetapi oleh interaksi dan saling mempengaruhi antara system-sistem dan subsistem, atau holon dalam berbagai tingkatan.

3. Akibatnya kita harus memandang bahwa hubungan sebab akibat linear( linear cause-effec relationshif) tidak ada dan kiranya tidak lah tepat untuk melihat prilaku manusia secara demikian.

Jadi dengan menerima konsep holon, berarti kita tidak berfihak kepada pandangan wholistik ataupun automistic, melainkan kita menerimas pandangan kontekstual, interaksional, transaksional, pluralistic, atau perspektivistik.

D. Energi Dalam Sistem Sosial

.Inti setiap system adalah energi, didalam system social terdapat pertukaran energi, energi yang dimaksud memang tidak dapat diamati secara langsung. Keberadaannya hanya dapat kita simpulkan dari pengaruh-pengaruh ysng ditimbulksn terhadap system dan bagian-bagiannya. Didalam system social dalam menggunakan konsep energi hanya dalam analog dan kontruksi berfikir. Dalam pengertian ini energi bisa didefinisikan sebagai berikut :

1. Kemampuan atau kapasitas melakukan kegiatan (capacity op action)
2. Sebagai kekuatan untuk mempengaruhi terjadinya perubahan ( power to effect change)

Konsep Entropy dan Sinergy merupakan dua konsep yang sangat penting dalam kaitannya dengan konsep energi. Entropy mengacu kepada kecenderungan suatu system kea rah kekacauan yang ditandai dengan semakin menurunnya energi. Sedangkan Synergy mengacu kepada proses pelipatgandaan energi.

Fungsi-fungsi dasar system jika digambarkan secara sederhana melalui diagram adalah sebagai berikut

1. Fungsi JE dan JI




Pasangan fungsi pertama (sel JE dan JL) mengacu kepada fungsi menjamin (scuring) energi. JE adalah fungsi menjamin enrgi yang berasal dari luar ( eksternal) system atau mengimpor energi dari lingkungannya. Dalam diagram digambarkan bahwa keempat fungsi itu saling bergantung satu sama lain

Dalam kehidupan keluarga misalnya, seorang suami yang korup bisa terjadi akibat berbagai faktoe yang mendorongnya untuk melakukan hal tersebut, dia tahu bahwa korup itu perbuatan yang tidak benar, namun dorongan dari berbagai factor tersebut begitu kuat, hingga ia tak kuasa untuk menghindar dari perbuatan salah itu. Faktor isteri yang konsumtif, banyak tuntutan, gaya hidup yang berlebihan akan mampu membangunkan keinginan suami untuk memenuhi tuntutan isteri. Disamping isteri anakpun mampu memberikan kekuatan untuk korup jika dimanjakan secara materi oleh ayah dan ibunya, dan dilingkungan tempat dia bekerja ada peluang besar untuk melakukan korup, yakni jabatan. Tujuan kelurga ini adalah kekayaan, karena mereka beranggapan bahwa materi adalah segala-galanya dan jika satu saat korupnya terbongkar, maka keluargapun menjadi hancur, dan yang lebih hebat lagi anak pecandu narkoba hampir 80 % akibat keluarga yang orang tuanya melakukan korup!

3. Fungsi TE dan TI

Pasangan fungsi dasar kedua (sel TE dan TI) berkaitan dengan penggunaan energi untuk mencapai tujuan system.. TE merupakan fungsi yang dilaksanakan terhadap system di luar dan ini berkaitan dengan JE, JL, dan TI. Dengan perkataan lain suatu system sebagai holon senantiasa mengadakan transaksi dengan system-sistem diluarnya guna mencapai tujuan system sebagai suatu keseluruhan atau komponen-komponennya.. Sebagai contoh : seorang penipu memiliki daya pikat tersendiri, ia akan merayu calon korbannya dengan perkataan manis dan dia punya kemampuan unuk meyakinkan kliennya. Gaya bicara, gerak tubuhnya sang penipu mapu menjerat calon korbannya, akhirnya ia akan menyerahkan ap yang diinginkan oleh sang penipu.

E. Organisasi Dalam Sistem Sosial

Organisasi merupakan suatu konsep yang tidak secara implicit mengisyaratkan adanya kompleksitas, keefektivan suatu organisasi hendaknya diukur dari kemampuannya untuk memenuhi tujuan-tujuan system maupun tujuan-tujuan unsure-unsur komponen-komponennya. Konsepsi kepribadian Freuud mengacu kepada pengoreganisasian yang terdiri atas tiga serangkai yaitu : id, ego, dan superego. Ketiga unsure tersebut harus selaras.

Organisasi memiliki cirri-ciri sebagai berikut :
a. Adanya pembagian kerja, kekuasaan, dan tanggung jawab organisasi
b. Adanya satu atau beberapa pusat kekuasaan yang dapat menguasai kegiatan kerjasama organisasi dan mengarahkannya kepada tujuan-tujuan yang hendak dicapat.
c. Adanya substitusi personil

Teori – teori Organisasi
Teori/model klasik
Model ini sering disebut juga sebagai teori mesin, karena teori ini memulai dengan asumsi bahwa suatu organisasi pada dasarnya merupakan kesatuan pisikologis (Dubin 1961, p28).
Prinsip-prinsip organisasi formal adalah sebagai berikut :
a. adanya pembagian kerja, dengan setiap unit memiliki tugas-tugas yang spesifik.
b. Kesatuan pengawasan, yakni pengawasan yang disentralisasikan.
c. Piramida control, dengan setiap unit menjadi bawahan dari unit yang ada diatasnya didalam hierarki.
d. Pusat kekuasaan (authority) yang berada pada pada puncak piramida.


Model Relasi Kemanusiaan (Human Relation)
Sebagai reaksi terhadap teori mesin di atas, munculah teori relasi kemanusiaan. Factor-faktor seperti komunikasi , partisipasi, dan kepemimpinan memperoleh kepentingan dalam pandangan ini.

Teori Strukturalis
Perbedaan utama antara teori strukturalis dengan kedua teori yang terdahulu adalah bahwa kedua teori terdahulu tersebut mengakui ketidakmungkinan dihindarkannya konflik didalam organisasi.
Teori strukturalis memadukan teori-teori system dalam arti bahwa adanya komponen-komponen di dalam organisasi, dan bahwa komponen-komponen ini kadang-kadang memang saling bertentangan.

Teori Neo-Klasikan atau Teori Sistem Pengambilan Keputusan
Etziono menanamkan teori ini sebagai aliran neo-klasikal dalam pengertian bahwa teori ini lagi-lagi juga menekankan pada pencapaian pengambilan keputusan yang rasional sedapat (bilamana) mungkin.

Perbandingan Antara Model-Model (Teori)
Dengan Model Sistem Mengenai Organisasi
Model system yang biasa disebut natural system model didasari oleh asumsi bahwa :
a. Organisasi dapat dianggap sebagai natural-whole
b. Struktur-struktur organisasional, menurut model ini dipelihara, baik secara spontan maupun secara homeostatic.
c. Yang menjadi focus perhatian model system ini bukan penyimpangan – penyimpangan dari rasionalitas, melainkan hancurnya keseimbangan organisasional.
d. Model system alamiah ini secara khas didasarkan pada organismic model yang memberi tekanan kepada interdependensi antara komponen-komponen organisasi.

Pernbandingan antara Organisasi dengan Komuniti
Menurut Edward O.Moe (Moe, 1966, p.00)
a. Komuniti adalah system yang terdiri dari system – system suatu komuniti meski kecil sekalipun, didalamnya tercakup berbagai macam institusi dan organisasi.
b. Kominiti secara structural maupun fungsional tidak tersentralisasi seperti yang terdapat didalam suatu organisasi.
c. Komuniti sebagai sebuah system social memiliki hakekat yang implicit, yang berbeda dengan sebuah organisasi formal yang memiliki hakekat eksplisit.
d. Organisasi bukanlah merupakan system “yang alamiah” seperi halnya keluarga dan komuniti, melainkan merupakan kelompok “bentukan” (artificially formed).


















Evolusi Sistem Sosial
Steady state merupakan suatu istilah yang dipinjam dari ilmu fisika untuk menggambarkan suatu keadaan dalam nama energi secara terus-menerus dipergunakan untuk memelihara hubungan antara begian-bagian dan mempertahankan hubungan – hubungan tersebut agar jangan sampai rusak atau hancur.
Steady state merupakan keadaan dalam mana keseluruhan system berada dalam keseimbangan (balance). Steady state ditandai dengan keorganisasian yang tinggi, kompleksitas dan keterbukaan terhadap lingkungan . berbeda dengan equilibrium dan homeostatis yang mengacu kepada keseimbangan yang mantap (fixed).
Hal-hal yang penting lainnya yang berkaitan dengan konsep steady state, equilibrium, dan homeostatis adalah bahwa :
1. equilibrium menuntut ketegangan dan pergesekan minimum dan seminimal mungkin berinteraksi dengan lingkungan.
2. Homeostatis juga menuntut stress dan ketegangan minimum, namun menginginkan berinteraksi dengan lingkungan, sedangkan.
3. Steady state tidak menentu ketegangan minimal, interaksi antara komponen-komponen maupun antara sistim dengan lingkungannya merupakan syarat penting untuk terjadinya steady state.

Karakteristik Struktural Dalam Sistem Sosial
Boundary, Linkage, san Sistem “terbuka” dan “tertutup”. Agar dapat dibedakan dengan lingkungannya, maka suatu system harus memiliki batas-batas atau ranah – ranah yang bisa ditandai.
Hierarki, Autonomy, bagian-bagian dari system saling berhubungan satu sama lain dengan berbagai cara. Salah satu dari bentuk hubungan adalah “hubungan vertical” atau “hubungan hierarki”
Bentuk hierarki kedua adalah kekuasaan dan control. Beberapa bagian system mengontrol bagian-bagian yang lain melalui pengaturan akses kepada sumber atau melalui pengaturan komunikasi.
Bentuk hierarki ketiga adalah authority. Beberapa bagian system berfungsi sumber sangsi dan pembenaran.
Kesimpulan yang dapat ditarik dari pembicaraan mengenai hierarki adalah : hierarki dapat mengacu pada control dan kekuasaan, dalam mana beberapa bagian untuk memperoleh sumber vital tergantung kepada bagian bagian yang lain.

Unsur-Unsur Perilaku Dalam Sistem Sosial
Ada tiga bentuk perilaku :
1. Kontrol social dan sosialisasi
Bentuk control persuasive biasa kita namakan “kekuasaan” atau power. Salah satu bentuk control social adalah sosialisasi yang merupakan upaya penginduksian orang kedalam cara-cara hidup dan kehidupan system social.
2. Komunikasi
Pertukaran energi/Informasi merupakan aspek perilaku yang penting bagi suatu system. Keterorganisasian suatu system bergantung pada keevektifan komunikasi.
3. Umpan Balik
System biasanya membangun cara-cara untuk mengirim dan menerima informasi. Feedback merupakan cara utama yang digunakan system mengarahkan diri dan mencapai tujuan-tujuan.
4. Adaptasi
Feedback dapat diidentifikasi dengan adaptasi. Namun disini adaptasi kita bahas secara terpisah untuk menekankan dua hal yaitu :
1. Adaptasi sering dianggap sangat penting, karena system harus menyesuaikan diri (beradaptasi dengan lingkungannya.
2. Adaptasi dapat dilihat dalam dua bentuk yaitu asimilasi dan akomodasi. Asimilasi adalah suatu bentuk penyesuaian diri dimana informasi yang masuk diinterpretasikan sama dengan informasi-informasi yang telah ada sebelumnya atau diintegrasikan ke dalam struktur yang ada. Sedangkan akomodasi adalah modifikasi system untuk mengadaptasikan diri kepada kondisi-kondisi lingkungan.
More details..

Meningkatkan Hubungan Kerjasama Sekolah Dengan Masyarakat

A. MASYARAKAT SEKOLAH
Pengaruh masyarakat terhadap sekolah sebagai lembaga social, teasa amat kuat, dan berpengaruh pula kepada para individu yang ada dalam lingkungan sekolah.
Lingkungan dimana sekolah berada, merupakan masyarakat yang bersifat kompleks, terdiri dari berbagai macam tingkatan masyarakat yang saling melengkapi dan bersifat unik, sebagai akibat latar belakang dimensi budaya yang beraneka ragam.
Dalam hal ini kepemimpinan kepala sekolah mempunyai peranan menentukan sebagai satu kekuatan atau kewibawaan didalam menghimpundan menggerakan segala sumber daya didalam kerja sama dengan masyarakat pendidikan yang lebih luas, serta untuk memperoleh berbagai dukungan sumber daya manusia, dana, serta berbagai dukungan informasi berbagai lembaga dan dukungan politis dan segenap jajaran pendidikan.
Bagaimanapun juga lokasi geografik yang spesifik, bernanfaat untuk memikirkan masyarakat sbuah sekolah sebagai kelompok kesadaran orang tentang cirri-ciri kolektifyang ditandai secara khusus dengan kesamaan norma kognitif dan efektif
Program efektif tentang hubungan kerja sama antara sekolah dan masyarakat mendorong orang tua terlibat kedalam proses pendidikan suatu sekolah melalui kerja sama dengan para guru didalam perancangan program pendidikan individual dari anak-anak mereka.
Denagn demikian komunikasi dan keterlibatan meningkat, karena orang tua secara dekat bekerja dengan para guru untuk memonitor perkembangan para siswakearah tercapainya tujuan nilai-nilai pendidikan, social, kepribadian, dan karir dalam jangka pendek dan jangka panjang.
Sedangkan tujuan lain untuk meningkatkan komunikasi antara satu sekolah dengan satu masyarakatmelalui anggota staf didalam menganalisis dan memahami kondisi di keluarga.
Berdasarkan laporan hasil studi, dikatakan bahwa keberhasilan pendidikan para siswa, pertumbuhan dan perperkembangan para siswa ditentukan oleh :
1. Pengaruh yang sangat kuat dari dorongan keluarga dan masyarakat
2. Sikap kehidupan rumah tangga dan masyarakat
3. Sikap positif dari para siswa terhadap keluarga dan rumah tangga
4. Peranan orang tua sebagai pengembang yang menunjukkan sikap positif terhadap sekolah dan pendidikan, serta kepedulian dan perasaan tertarik terhadap pelajaran anak-anaknya, para guru dan kurikulum
Sebaliknya orang tua yang menunjukaan keterlibatan yang rendah, terhadap anaknya dan sekolah, orang tua semacam ini memberikan kesan sikap negative terhadap sekolah dan pendidikan, serta menunjukan peran orang tua pengembang yang lamban
Ada beberapa bukti yang menarik perhatian
a. Diketemukan, bahwa ada satu korelatif positif yang disignifikan antara keterlibatan, kewibaan orang tua didalam kegiatan sekolah dan keberhasilan peserta didik.
b. Apabila orang tua dilibatkan dalam kegiatan sekolah, anaknya menunujukan perkembangan penting dalam matematika, membaca dan seni bahasa
c. Kemitraan yang dinamis antara sekolah dan masyarakat akan memperbaiki efektifitas sekolah dan memberikan kontribusi tehadap kualitas kehidupan didalam masyarakat secara kesuluruhan
d. Keterlibatan kewibawaan orang tua didalam sekolah dapat menaikan produktifitas pendidikan secara dramatis

B. SATU MODEL HUBUNGAN ANTARA SEKOLAH DENGAN MASYARAKAT
Akan diinkorporasikan kedalam satu model, yang memperlihatkan hubungan efektif antara sekolah dengan masyarakat untuk dijadikan satu produk proses
Masing-masing proses dirumuskan sebagai berikut :
a. Analisis, adalah suatu proses dimana isu-isu dari anggota masyarakat diidentifikasikan dan dicari hubungannya satu ama lain.
b. Komunikasi, proses interaksi antara sesame anggota masyarakat dan antar sekolah dengan anggota masyarakat.
c. Keterlibatan, melalui proses tersebut anggota masyarakat memberikan kontribusi wahid, energy, keahlian dan sumber-sumber lain terhadap sekolah
d. Penyelesaian proses yang direncanakan untuk memecahkan persoalan dan untuk mengurangi konflik actual
Fungsi terakhir program hubungan kerja sama antara sekolah dan masarakat dan penyelesaian konflik. Suatu konflik yang menyangkut hubungan antara sekolah dan masarakat dapat dibedakan : Actual Conflict yaitu konflik yang betu;-betul telah terjadi serta potensial konflik yaitu kemungkinan-kemungkinan timbulnya konflik atau konflik yang akan terjadi.
Konflik yang terjadi dapat diselesaikan melalui berbagai cara yaitu dengan pengambilan keputusan yang rasional, persuasi, perundingan, dan mempergunakan kekuasaan.
Terakhir perlu diketahui bahwa hubungan kerjasama antar sekolah dan masyarakat tidak selalu berjalan tanpa hambatan terjadilah suatu distorsi atau gangguan dalam berkomunikasi.
Berdasarkan penelitian yang dilakukan distorsi dalam komunikasi diakibatkan oleh beberapa factor yaitu :
a. Misi atau apa yang disampaikan oleh sekolah kepada masarakat tidak jelas.
b. Masarakat memiliki kepentingan-kepentingan tertentu, yang pada suatu ketika kepentingan-kepentingan masarakat tersebut tidak sama atau bertentangan dengan kepentingan sekolah.
c. Adanya prasangka atau perkiraan-perkiraan yang negative terhadap sekolah dari masarakat.
d. Masarakat jelas-jelas atau terus terang menolak misi yang disampaikan oleh sekolah.
More details..
0

Masrahkeun Calon Panganten Lalaki

MASRAHKEUN CALON PANGANTEN LALAKI

Bismillah….
Ass.Wr.Wb

Minangka bubuka pisanggem, sim kuring nyanggakeun sadaya puji ka alloh nu mubreng alam, anu midamel sareng ngurus bumi-langit katut sapangeusina. Ku ayana widi ti Ayeuna, urang sadaya tiasa kumpul didieu, enggoning nepangkeun sareng manjangkeun silaturahmi, antawis kulawargi ti soreang sareng kulawargi ti katakpang. Mugi-mugi wae ieu pajemuhan the aya dina rido sareng ginulur rahmat Gusti yang Widi.
Bapa miwah ibi suhadma sakalih, pun lanceuk sawargi-wargi dongkap ka dieu the seja aya nu dipimaksud. Rupina ka bapa sareng ibu suhadma oge parantos ka galih. Naming teu aya lepatna saupami ku sim kuring didadarkeun deui kalawan langkung tandes. Janten kieu gek-gekannanamah.
Pun lanceuk the gaduh budak, upami dipapandekeun kana hayam mah nuju jajangkar. Duka kumaha ngawitanana, eta pun alo the sering ngalalar ka katapang. Meusmeus kareles teu aya ti rorompok. Sihoreng teu aya nu di anjing cai, aya nu di heroan. Lami-lami rupina the dugi ka wanton uggah. Tetela geuning pun alo the tos kabandang ku mojang lenjang pancaran katapang, anu taya sanes putra kameumeut bapa sareng ibu suhadma, nyaeta neng Enok Sariningsih tea.
Pun lanceuk the aya bingah, aya rempan. Dupi bingahna, eta geuning gaduh budak lalaki, pun Sakim tea, tos taya gerents niat rarabi. Ari rarabi the, kangge urang anu nganut agama islam, apan janten sasawios sunh rorul. Jalaran kitu, rumah tangga the bagian mangrupi tina ibadah. Eta rupina kabingah anu teu kinten ageungna. Dupi anu matak jadi rempan, boh bilih mojang anu dipikahoyong ku pun Sakim the ninggang kana babasan lain bangban lain pancing; lain babad lain tanding, piit ngendeuk-ngendeuk pasir cileunvang mande sagara. Margi tangtosna oge tos kauninga ieuh, kulawargi pun lanceuk the estu bibit buit pilemburan, urang kampong bau lisung, lundayan bulu taneuh tukang bebelokan dina leutak. Moal bade di sumput-sumput, da tos nembrak ieuh. Mung sakieu buktosna.

Bapa miwah ibu suhadma sakalih

Ayeuna cunduk waktuna datang mangsana, babantenan kulawargi pun lanceik sareng kulawargi bapa suhadma the bade dipaheutkeun dinten ieu pisanKu anu haladir di dieu oge tangtosna tos kasaksen, kumaha dadahutna bapa sareng ibu suhafdma kanggo ngalaksanakeun jatukrami putrana.
Taya lepatna ku sim kuring di dugikeun ka bapa sareng ibu suhadma, rehna lerespisan pun sakim the upami di tinggal lahiriahna mah parantosjalugjuk jangkung, naming jero-jero namah masih keneh seueur katunana. Sepi harti, tuna pangabisa, janten masih keneh bingbinguen. Upami di papandekeun kana pacul mah, pacul nembe bijilti gosali, daranna during kawung anu masih kene kasar teu acan ngambeu hampelas. Seseg, ari sesegnamah, mung duka raoseun heuteuna mah. Mugi-mugi ieu pacul weuteuh the mendak sawah anu lendo. Rupina the, ken wae sina teras terasan macul, engke oge geura teu burung panen.
Bapa miwah ibu suhadma sakalih,

Pun sakim, ibu ramana, katut sawargi-wargi ngahaja dongkap ka dieu, naming punten wae, dongkapna rombongan kulawargi pun lanceuk the estu mung ukur bade nyesahkeun. Teu jingjing, teu bawa, komo upami di tuturkeun ku anu naranggung dongdang sapuratina mah. Heunteu, teu pisan. Sanes teu aya maksad,tapi kumaha da mung sakieu buktosna. Sanaos kitu, ieu mah yamba indit ngaligincing tamba keupat ngagandeuang tanba pamali teuing, aya ari kagegelan mah ti pun alo. Hatur lumayan wae aya encit sacewir etang-etang kanggo minuhan juru dapur, sareng lalab rumbah kenging ngeundeur sa aya-aya. Paralun, sanes bade ngahinakeun, ieu mah estu tawis kabingah anu clik putih clak herang, medl tina ati nu wening. Babahanan nu mung saya-aya pisan, kenging kampal kempe lading rikrik gemi, belaan ngadua-duakeun tina huap. Pamugi wae bapa miwah ibu suhadma teu ningali tina jihat pangaos sareng rupina. Mangga nyanggakeun ieu oge.
Sakitu anu kapihatur, bobo sapanon carang sapakan, pamugi agung cukup lumur kersa ngahapunten, minangka pamungkasna, sim kuring ngadunga ka anu maha kawasa, pamugi wae rumah tangga anu bade di wangun ku pun Sakim sareng Neng Enok sinh aya dina rido Gusti. Sing lambat-lambat dugi ka pakotrek iteuk. Atuh para sepu sareng wargi-wargi ti dua pihakanana sing tiasa maparin tuladan anu sae.

Cag, teundeun di handeuleum hieum, tunda hanjuang siang, paranti nyokot ninggalkeun.
Wassalamualaikum.Wr. Wb.
More details..
0

Seserahan

PROTOKOL

Alhamdulillah, puji syukur kasanggakeun ka gusti numaha nangtayungan urang siang sareng wengi. Mugi-mugi rahmat miwah barokahna, ginuluran ku urang sadayana. Khususna ka ieu dua nonoman neng…………………sareng………………., nu bade ngariung ka bale nyungcung.
Salajengna simkuring ngahaturkeun wilujeng sumping, sareng ngahaturkeun sewu nuhun laksaketi kabingahan wireh kasumpingan kulawargana bapak………….sarimbit anu di ajeng-ajeng kiwari parantos paamprok jonghok, patepang rarai.
Malar teu ngalantur ngawur saur tanpa bukur, acara seserahan ieu bade dikawitan ku ngaos Al-qur’an anu bade di aoskeun ku saderek………….mangga dihaturan ka payun.

PROTOKOL

Mugi-mugi aosan ayat suci Al-qur’an sing janten rohmat kanggo urang sadayana. Para wargi, sok sanaos sadayana sami-sami surti kana pamaksadan dua kulawargi, moal cekap surti mung kedah disarengan ku ucap lisan. Kukituna dihaturan kapayun bapa……..anu bade ngawakilan kulawargi bapa………

Assalamualaikum
Bapak…..ibu……., miwah para wargi sadaya, sateuacana sim kuring medarkeun pamaksadan langkung tipayun sim kuring ngahaturkeun wilujeng tepang ka para sepuh miwah para wargi sadaya. Mudah – mudahan ku patepung lawung na ieu sing ngajantenkeun tali mimitra ngarangketkeun babarayaan, sapagodos sareng pidawuh Allah dina serat al-hujrat ayat 13 (serat ku hidep).
Kukituna, kuayana ayat nu nembe, urang sadaya tiasa tepang antawis sim kuring khususna, umumna rombongan ti calon panganten pameget, sareng para sepuh ti pihak calon panganten istri.
Kalih ti eta sim kuring ngahaturkeun sewu nuhun laksaketi kabingahan kana kasaean sohibul maksad, anu gasik nampi gancang mariksa, sami luntur kalbu nampi ieu rombongan kubudi parangi mariksa sareng marahmai, tawis jembar manahna sawangsulna, pamugi sesepuh ti pihak isteri, agung-agungnya paralun jembar – jembar hampurana anu kasuhun, wireh dongkap tehestu hungkul matak sesahna bae, matak cua bae, teu aya bemak rama, tata titi duduga sareng peryoga taya siruaneun nana.
Bapa…ibu…, miwah para wargi sadaya, sim kuring jauh dijugjug, anggang di teang, sanes lantung tambuh laku, sanes leumpang tanpa beja, jauh mo burung dating saur paripaos najan leuleus kundang iteuk, poek kundang dammar, hujan gede dipayungan, sumeleket sumolondo tumorojog tanpa rarapan dongkap ka ieu patempatan tue aya sanes, kantenan aya nu dipikamaksud, nyaeta nyambung saur nu kapungkur, neundeun carita anu baheula, rehna ieu pun anak parantos pakait jangji pasini hoyong ngajantenkeun subaya ngajirim eusi, kauntun tipung katambang beas laksana bakal ngajadi sareng hiji mojang, malati mustika ning ati neng…….tea.
Bapa….ibu…., miwah para wargi sadaya, sim kuring salaku wawakil ti pihak panganten pameget dina denget ieu, jam ieu, menit ieu, detik ieu, seja masrahkeun pun anak …………….ulang along marga hina indit peutingna dating beurangna, labuh curug ragrag jungkrang, burung parung wangkelangna, baliluna, culangung campelakna mangga nyanggakeun kana atikan sesepuh ti pihak istri, ti luhur sausap rambut, tihandap sausap dampal, getihna satetes, buukna salambar, ambekna sadami hirupna sareng huripna mangga nyanggakeun, bade dibeureum bade dihideung, rumaos leungit da sanes dipingit, rumaos teu ngagaduh-gaduh deui, bade dipiwarang naktak pundak, nanggung sundung ngala pangpung.
Bapa….ibu…., miwah para wargi sadaya, masrahkeun ge mung jinisna wungkul estu daun jeungjing jeung sendawa, digantelan kembang gula, henteu jingjing henteu bawa da sejana bade kumawula. Teu bungkus kosong-kosong acan teu aya boro-boroeun budak, anggeuy-anggeuy mawa seureuh unggah kana paripaos cunduk ukur mawa curuk, sumping ukur mawa cingir, datang ukur mawa tarang, cingir garing curuk bengkung tarangge pinuh ku kesang ceuk urang baduy tea mah lelenong samian lengoh, sumping teu barang jingjing, datang teu barang bawa.
Bapa….ibu….., miwah para wargi sadaya, nyanggakeun sabrang salayan da cabe mah pimanacun, nyanggakeun hatur lumayan da sae mah pimanaeun estu kanggo bebedag di sawah bebetek di hawu, babasah ari siram, tawis tatali asih panyimpai cinta antawis …………sareng neng………….. sumangga geulis tampi luhur handapna, ageing alitna nyanggakeun kana kajembaran.
Tadinamah sim kuring the hoyong nuturkeun jalur karuhun, mapai tata wong atua karo, mung nya kitu galurna teu katuturkeun, tatana teu lanyatakeun, mung sakieu kadugana, lir ibarat piit ngeundek-ngeundeuk pasir, jogjog neureuy buah loa, cecendet mande kiara. Pamugi sesepuh ti pihak istri ulah rengat panggalih, mugi kersa nawakup kana kahilapan sim kuring sadaya.
Mung sakitu bapa…ibu… para wargi sadaya, hapunten anu kasuhun sim kuring ngantos walerannana.
Wassalamualaikum.

PROTOKOL

Teu kedah dikomentar deui kasaksen kusadayana ayeuna kanggo ngadugikeun Kabul ti sohibul bait, mangga ka bapa…………dihaturan kanggo walerannana….(tulis bubukana ku hidep sorangan)

Bapa…..ibu…..miwah para wargi sadaya, dina waktos ieu sim kuring asa kagunturan madu, karagragan menyan bodas, kahujanan sarwa sari, wireh mancen tugas kanggo nampi calon panganten pameget anu kiwari parantos aya dipayuneun urang sadaya, naming barang sim kuring ngadeg dipayuneun para wargi, sadaya ngadak-ngadak bareuheudeun ngadon kasima, esa katengok tikoro, asa kateja elak-elakan, asa kapetik mamanik ceuk paripaos, pamatut asa disamber dudut, careham asa di pontrang tulang, kapurba ku pangawasa nu caralik, anu luhur panemu jembar panalarna. Ucap-ucapan keur pidato kenging ngapalkeun bet harilap deui lus les leuleungitan teu pupuguh, asa kapupul bayu kasima ngaraos era. Nanging kanggo nyumponan tindak tanduk usikna nu sariring dumadi. Kantenan teu sae upami sim kuring teu kedal ucap sareng lisan dina ieu panampian, teu sae miulam awi teu sae kurang ngilengan era-era oge bade maksakeun wakca balaka.
Bapa….ibu…., miwah para wargi sadaya, sateacana sim kuring nyanggakeun panampian, langkung tipayun ngahaturkeun wilujeng sumping ka rorompok, ka para tamu sadaya anu parantos kersa rurumpaheun sumping karorompok anu sakieu laifna. Kawantun ari teu gaduhmah teu tiasa dibuni-buni, kitu deui dina leresan panampian sim kuring, para wargi sadaya kirang tata titi, kirang duduga peryoga, henteu aya bemak rama, bilih henteu sapagodos sareng manah para wargi, sadaya mugia ageung sihapunten anu kasuhun.
Bapa….ibu…. miwah para wargi sadaya, dinten ieu mangrupi hiji dinten anu kacida endahna pinuh ku kabahagiaan, komo kanggo calon panganten mah pesta gede na atina. Patepung jantung-jantung awor rasa jeung rasa gumulung ati ngariung, kawantu hade poena, angina leutik ngadalingging dipirig ku sora suling, haleuangna juru kawih matak waas. Diwuwuh ti palihwetan sumirat nyaangan jagat lir ibarat ngiring bingah anu bade jatuk rami panganten. Kabingah dibarung kaewuh, raos ewuh ku panuduh, raos rempan ku titinggalan sok hariwang ku sangkaan, inggis ku bisi rempan ku beja, beubeureuh nu kapideudeuh, bebende buahna hate, luncat malang udar tali gadang sulaya tina jangjina, ahirna wiwirang di kolong catang, nya gede nya panjang.
Tapi kiwari simkuring bingah amarwata suta bingah taya papadana muji syukur ka ilahi robi rehna panutan nu dianti-anti titatadi kiwari parantos rauh di payuneun urang sadaya, jagong tuhur beunang ngunun dunungan bagea sumping, tutut gunung keong reuma, sumangga geura gek calik.
Ibu…bapa…
Dasar cep…..lalaki lalanang jagat simar dada leber wawanen pinuh ku elmu panemu, jampe pamake samagreng ku cacandakan teuneung hideung maju jurit makalangan, mitembeyan ngolah rumah tangga anyar, pangdatang teu aya sanes tigin kana jangji pasini sapados ngajirim eusi subaya aya nyatana.
Bapa…ibu…..miwah para wargi sadaya, sakumaha anu parantos kakuping ku urang sadaya, sugri anu dicarioskeun sakitu beres roesna jentre merete entep seureuhna, atuh sim kuring salaku wakil ti pihak calon panganten isteri nampi kalayan kabingahanbalungbang timur caang bulan opat belas jalan gede sasapuan. Kantenan anu dipasrahkeun sakitu numpukna sanaos teu diantos – antos kirang kumaha deui, margi sanes seueur janten sae, tapi skedah janten seueur.
Sim kuring henteu owelan nganti-nganti kikiriman kulit awi sesebitan ngatian soteh jinisna, mung sarupi nu diperedih. Pamugi nu kasep ulah deuk lamor, senjata nu gaduh pamor, anu nunggal di karuhun, panuhun ulah kakantun.
Bapa…….ibu……miwah para wargi sadaya, sakali deui sim kuring nampi ku astakalih, kasuhun kalingga murda, moal diteundeun di handap-handap disuhun dina embun-embunan, dicatet dina ati sanubari, sareng pamugi naon-naon anu disanggakeun sing janten mangpaat kanggo anu panganten.
Bapa…….ibu……miwah para wargi sadaya, rupina dina acara panampian dialap cekap sakitu naming sakedik aya kagegelan, kanggo calon panganten pamugi diniatan ku hidep duaan dina ngalaksanakeun ieu pertikahan seja ibadah ka Allah SWT. Mangga urang sami ngaduakeun sangkan ieu calon panganten sing aya dina rahmat manten-Na, mulus rahayu berkah salamet, sing runtut raut sauyunan, kacai jadi saleuwi, kadarat jadi salogak sareundeuk saigel, sabobot sapihaneun.
Bobot sapanon carang sapakan langkung saur bahe carek, mawur caturna, resak basana teu sapagodos sareng manah palawargi sadaya mugi agung sihapunten anu kasuhun. (salam)

PROTOKOL

Salajengna mangrupi tawis tatali asih anu bade disanggakeun ka ibu……………. Di tampi ku ibu…….. ….(duaan papayun-payun)
Para wargi sadayana, alhamdulilah acara seren sumeren parantos wekasan ilaharna acara dilajengkeun kana akad nikah naming ayeunamah bade dilaksanakeun upacara adat sunda Ngeuyeuk Seureuh ku kituna mangga urang sadaya urang nyaksian. Acara seren sumeren ditutup ku doa..(wassalam).










NYERENKEUN

Assalamualaikum Wr. Wb. Langkung tipayun puji syukur alhamdulillah, solawat miwah salam mugia ginuluran ka jungjungan urang sadaya, Nabi Muhammad SAW.
Kana kawengian galih ku panampian nu kalintang utamina, sim kuring ngahaturkeun sewu nuhun laksaketu kabingahan raos mobok manggih gorowong asa bade meuntas dipapag cukang, gaduh maksud hatur piunjuk ditaros pisan naon anu jadi patarosan. Teu bade dinding kelir sim kuring seja wakca balaka numawi nepangan bapa rawuh ibu miwah kanca mitra sadayana. Lain lantung tumbuh laku lain lentang tanpa beja, sumeja ngalaksanakeun pasang subaya sataun anu kalangkung, nyaeta ka tuang putra neng…..tea.
Bapa…….ibu……miwah para wargi sadaya, sim kuring salaku wawakil ti pihak calon panganten pameget, dina danget ieu, jam ieu, menit ieu, detik ieu, seja masrahkeun pun……..ulang along marga hina
More details..
0

Ngalamar

PROTOKOL

Assalamualaikum Wr. Wb
Ibu-ibu, Bapa-bapa, miwah hadirin ani di pihormat, langkung tipayun sim kuring nyanggakeun syukur alhamdulillah sarehna dina wanci anu mustari bari kenging ginuluran ti gusti num aha suci dugi ka urang sami-sami tiasa ruing mungpulung patepung lawung di bumina………………… anu maksadna bade ngaluuhan acara ngalamar.
Peryogi ka uninga, wirehna kulawarga bapa………….parantos ngedalkeun jangji bade sumping. Supados henteu nyangkolong kana waktos, pang wilujeng ti sohibul bait bade ka sanggakeun ka bapa………………………
Sabada nyanggakeun puji syukur ka gusti nu murbeng alam , anu parantos ngalimpahkeun karunia ka urang sadaya dina raraga ngalaksanakeun pamaksadan kulawargi bapa…………………….sareng bapa…………..kalayan tuhur pagununan ka para bapa miwah ibu katut kanca mitra sepuh anom murang kalih anu nembe sumping ti…………………. Parantos nyeri beuheung sosonggeteun bari teu weleh risi ku bisi rempan ku beja boh bilih aya halangan harungan dina tengah perjalanan. Ayeuna Alhamdulillah anu di antos parantos jonghok, raraosan plungplong, raraosan lenglang titinggalan bungangang taya karingrang, bingah amar wata suta sok sanaos menggah lelembutanmah maras miris, kapirig leutik tina kautamian. Kumargi eta disuhunkeun agung cukup lumurjembar pangampura tina samudaya kaayaan nu mung sakieu buktosna. Salajengna dibujeng enggalna bae, panuhun kuma wantun ngalulungsur salira bapa mugiya kersa ngadugikeun kandungan kalbu kereteging ati, medar ngadadar nu aya dina manah. Tangtosna ieu teh supados reugreug, ulah sapertos paripaos cau ambon dikorangan, sihoreng ambon sorangan. Atuh didieu nu geulis parantos elekesekeng teu genah nyandang teu genah nyanding, boh bilih panutan anu di anti-anti ngolembar ka irut isteri ti pengkolan. Sakitu panginten ti sim kuring mugi nawakup, teu rengat panggalih.

PROTOKOL

Salajengna sumangga ti pihak tamu kanggo gadugikeun pamaksadan dihaturanan kapayun bapa………………………

Assalamualaikum Wr.Wb
Hatur sewu nuhun laksaketi kabingahan kana panampian anu kalintang utami kalayan disarengan ku kawening galih ti lahir dugi ka batin. Salajengna supados henteu ngahamburkeun waktos, dibujeng enggalna bae, numawi jauh dijugjug anggang diteang, maksad nyukeruk ka puhu mapai ka sungapan sarehna aya harewos bojong ti pun anak……………mopoyankeun wireh anjeunna parantos nyengceum ka tineung, patali jangji pasini sareng urang ……………., pasang subaya ka neng…………….
Inggis batan maut hinis, boh bilih walanda hidueng soldadu, cau ambon di korangan, sim kuring ngawantun-wantun maneh tetelepek nahayaktos batu turun keusik naek, hoyong sidik nguping ti jinisna, kumargi aya paripaos, gunung luhur beunang diukur, laut jero beunang dijugjugan, mungguh hate jelema mah najan deet teu ka kobet. Kalihan ti eta sangkan taya genah panasaran malar ngahenang ngahening tiis ceuli herang panon, sakantenan hoyong eces dibeunjeur beaskeun naha neng…..teh teu acan ngaitkeun pikeun patali jangji sareng nu tisisi tigigir.
Dipungkas sakieu heula mugi katampi ku wening galih, simkuring ngantos waleran. Wassalam.

PROTOKOL

Salajengna ngalulungsur deui ka bapa……………. Supados nganggakeun pangwaler.

Alhamdulilah, puji syukur kasanggakeun ka gusti anu maha suci nu parantos ngalimpahkeun karunia nu teu aya wates wangena. Bapa miwah ibu …………………….., sim kuring raos ka gunturan madu karagragan menyan putih nguping pangersa tuang putra ………………….., kalayan dijejeran ku doa ibu ramana bari di wuwuh ku pangjurung para sesepuh, aya manah hoyong mileuleuheungkeun pun anak ………………………sanes saukur sapuk sareng lelembutan, ieumah aya onjoyna asa di tonjok congcot bingah amarwata suta. Pamundut anu nembe kapihatur sapuk pisan sareng lelembutan, kitu pisan kedahna, asak sasar, rintih taliti sing dugi ka ainal yakin, kumargi eta sim kuring bade tumaros ka jinisna langsung. “neng…..ngawakilan tuang ibu sareng rama, ngadugikeun patarosan den……, mugi diwaler satarabasna ulah aya nu didinding kelir. Naha leres neng….., parantos jangji pasini sareng salira den…………, kalayan kereteg ati pribadi atanapi aya nu maksa mirusa, sumangga diwaler.

Neng………”(kahoyong nyalira)”.
Bapa miwah ibu……………….. sakumaha anu parantos kadangu ku jinisna pituin, gening leres-leres batu turun keusik naek, teu aya anu maksa mirusa, kumargi kitu kalayan ngedalkeun Bismillahirrahmanirahim, pang lamar tuang putra den……, ka pun anak neng …………….., ditampi ku asta kalih kasuhun kalingga murda, disarengan paneda kanu maha kawasa mugia pamaksada ieu barudak sing tiasa enggal kauntun tipung katambang beas, rupina cekap sakitu nu kapihatur. Wassalam.

PROTOKOL

Alhamdulillah, panglamar den…………, kalayan resmi parantos ditampi, supados langkung afdol, rupina teu aya lepatna mung urang ngindung ka waktu, ngabapa ka jaman, kukituna ieu pasini baris dipatri ku ali sangkan ulah incah balilahan.

Bapa…………………
Sakumaha anu kapihatur ku protocol nembe, ieu acara bade di euyeub ku tukeur cincin kanggo tawis yen nu geulis tos aya nu nyangking, nurutkeun galur kapungkur beubeureuh sok dicangreud pageuh nganggo seureuh, tapi alam kiwari, ilaharna dicirian ku ali. Mangga ibu……………….sareng ibu…………, dihaturan ka payun. Ibu………….. ngalebetkeun lelepan ka neng………., atuh ibu………………ngalebetan ka den………….., mangga dikawitan ku maos bismillahirrahmanirrahim kalayan jenengan gusti nu sifat rahman rohim, mugi-mugi ieu ali janten cirri pamatri ati, pamageuh kadeudeuh, panyangcang sukma ti dunya tug dugi ka akherat.


PROTOKOL

Alhamdulillah rengse acara tukeur cincin, urang pungkas ku du’a anu bade dipimpin ku pangersa bapa……….(jieun ku hidep susunan du’ana)

PROTOKOL

Hatur nuhun ka bapa………..anu parantos mingpin du’a, mugia Allah SWT ngabulkeun paneda urang sadayana. Ayeuna ibu………..bade nyanggakeun kagegelan ti den………….kanggo neng ………………., mugi ditampi ku ibu…………, sumangga dihaturanan kapayun. (ibu……. Nyanggakeun baki anu ditutup ku lawon hejo ditampi ku ibu…….).

PROTOKOL

Alhamdulillah acara parantos rengse, kalayan lungsur langsar, sumangga ka sadayana dihaturan nyanggakeun pangwilujengna bari sakantenan diteraskeun tuang sapulukaneun lumayan sabrang salayan.
Sakitu anu kapihatur , boh bilih bobo sapanon carang sapakan mugia jembar pangampurana.
Wassalam…
More details..
0

Undak Usuk Basa Sunda

Undak usuk Basa Sunda nyaeta panta-panta basa atawa tatakrama basa, nu dibagi kana genep panta (R.I Adiwijaya):
1. Basa luhur
2. Basa lemes
3. Basa sedeng
4. Basa kasar/cohag
5. Basa kasar pisan
6. Basa panengah

1. Basa luhur (Tara dianggo)
Dianggo kanggo ka Raja, Presiden sareng ka kulawargana
2. Basa lemes
Dianggo ka saluhureun, atawa kanu can wanoh;
a. Lemes keur batur
b. Lemes keur sorangan
3. Basa sedeng (Loma)
Dianggo ka babaturan nu akrab
4. Basa kasar
Dianggo ka sahandapeun, nu akrab pisan
5. Basa kasar pisan
Dianggo lamun keur ambek atawa ka sato, bias oge ka babaturan nu akrab pisan
6. Basa panengah
Dianggo ka sahandapeun (Contona; ka padamel) nu yuswana langkung sepuh.

Tarapna basa lemes, aya 9 syarat (Hidayat Suruyalega);
1. Aya tekad ngajenan batur
2. Pasemon marahmay
3. Rengkuh
4. Lentong
5. Milih basa
6. Anggoan
7. Luyu sareng waktu
8. Tempat
9. Kaayaan nu dicandak nyarita
Basa Lulugu nyaeta; aturan cara make basa, nu geus ditangtukeun ku masyarakat nu make eta basa. Basa Sunda di wewengkon Bandung dijadikeun basa lulugu;
1. Basa Sunda di wewengkon Bandung bakal mampuh nga-mekarkeun Basa Sunda jadi basa panganteur di sakola-sakola
2. Bandung jadi puseur dayeuh tatar sunda
3. Bandung luyu jadi wewengkon pikeun nga-mekarkeun Budaya Sunda tur basana
4. Sagala kegiatan administrasi pamarentahan, politik, kabudayaan, atikan, ekonomi, jsb museur di Bandung.
Cirri-ciri basa lulugu:
1. Mampu numuwuhkeun mekarna basa
2. Tumut kana aturan, cara make, undak usuk, ejahan, jst.
3. Mibanda sajarah nu tangtu
4. Mampu mekarkeun basa tur budayana
5. Mibanda palanggeran ejahan nu tangtu.
More details..
0

Tahapan-tahapan jaman Basa Sunda

a. Mangsa taun 1600-1800
- Taun 1579, Padjajaran runtag dirurug ku Maulana Yusuf ti Banten. Harita basa Sunda asli keneh, can kapangaruhan ku Jawa jeung Arab
- Sabada Padjajaran ngadeg taun 1559, Jawa kulon dibagi opat bagean:
1. Cirebon
2. Banten
3. Priangan
4. Batavia
- Kalungguhan basa Sunda jadi ngurangan. Asalna “Basa Negara” (Galuh, Sunda, Padjajaran), jadi “Basa Daerah”
b. Sunda samemeh abad 16
Dugi ka abad 16, teu aya undak-unduk basa Sunda, buktina dina:
1. Prasasti Bogor
2. Prasasti Kawali
3. Cerita Parahyangan
Conto prasasti parahyangan:
Sadatang Sang Patih ka Galunggung, carek Batara Danglang Guru;
“ Na naha beja siya Sang Patih? “
“ Pun, kami dititah ku Rahyangta Sanjaya, menta piparentaheun, adi Rahyang Purbasara henteu dibikeun ku Batara Dangiang Guru!”
Gunem Catur, Patih sareng Raja.
(Aca 1980)
c. Mangsa taun 1800-1900
- Sunda dijajah Walanda. Ti harita Basa Sunda ditalungtik ku bangsa deungeun (Raffles) keur kaperluan atikan (Studi)
- Aya kamus basa Sunda (kar. R. Kartawinata), hiji bukti yen basa Sunda dipae ku masyarakat Sunda.
d. Mangsa taun 1900-1945 Masehi
- Jepang asup, musuh Walanda. Basa Sunda campur Walanda dilarang. Diwajibkeun make Basa Melayu
- Medal buku-buku;
a. Kamus Sunda-Melayu
b. Kamus Sunda-Indonesia
c. Kamus Indonesia-Sunda
Kabudayaan Sunda kapangaruhan ku;
a. Kabudayaan Melayu
b. Kabudayaan Jawa-Mataram
c. Kabudayaan Arab
d. Kabudayaan Belanda
More details..
0
  • facebook icon
  • twitter icon
  • rss feed icon
  • email icon